سولماز پورنعمت -خبرنگار روزنامه همشهری :روستای تفیه از توابع شهر آبی بیگلو –بخش ویلکیج جنوبی است که در دامنه رشته کوههای باغرو قرار دارد.
تعداد خانوار این روستا 64 و تعداد جمعیت216 نفر است. روستای تفیه با حور، قزلقیه ، رز و محلات عشایری چوبر و لمیر گیلان همسایه است.
راه ارتباطی این روستا آسفالت و فاصله آن تا شهرستان نمین 42 کیلومتر است. خانههای روستا به همت اهالی نو ساز شده اند و شغل مردم روستای تفیه علاوه بر کشاورزی، دامداری، باغداری و زنبوداری است. محصولات کشاورزی روستا بیشتر گندم، جو، سیاهدانه و میوه باغهای روستا بیشتر گیلاس آلبالو سیب گلابی گردو و زردآلو است.
روستای تفیه یک جانباز پرافتخار به نام «میرحمزه مرادی» تقدیم انقلاب کرده که سال 66 در عملیات فتح 5 در ماهوت عراق جانباز شده است.
بنا به گفته کهنسالان روستا، روستای تفیه در اصل اهالی روستا حور هستند که با صلاحدید خان محل و بزرگان روستا از روستای حور جدا شده به روستای تفیه کنونی مهاجرت و اسباب زندگی را برای خود فراهم میکنند. اهالی روستای تفیه به زبان ترکی صحبت میکنند و کم و بیش با منطقه عنبران رفت و آمد دارند.
تفیه نیز مانند روستاهای دیگر رنگ و بوی روستایی بودن خود را از دست داده است و از سنتها و آداب و رسوم گذشته کمتر میتوان سراغ گرفت.
اقتصاد روستایی که باید مستقل میبود و شهرها به آنجا وابسته میشدند اکنون روستایی وابسته به شهر است و نبودکشاورزی و دامداری صنعتی باعث بی رونقی روستا شده و تقریبا روستا بدون پیشرفت و اقتصاد است و جوانان روستا به شهرهای اطراف مهاجرت میکنند.
وجه تسمیه
این روستا با 3 خانوار(میرمحسن موسوی، محرم متدین و اسکندر نامور) در سال 1309 از دهستان حور توسط خان آن زمان به نام سلطاناحمد و پسرش بختیار خان اسبقی جدا شده و در نزدیکی مکانی به نام بیوک تفیه اسکان داده شدهاند . این در صورتی هست که در هیچ یک از کتب لغوی معنا برای تفیه نوشته نشده است. ولی آثار مردمان قبلی تفیه که به دوران قبل از هزاره اول میلاد بر میگردد هنوز هم در منطقه باقی است لذا نام روستا برگرفته از همان تفیه قدیم است.
این روستا دارای مردمانی بسیار خونگرم و مهربان است و میهمان نوازی آنها مشهور و زبانزد است به طوری که تا چندی پیش نام مدرسه اش میهمانواز تفیه بود.
کدخداهای روستا
مرحوم «محرمعلی متدین» قبل از سکونت در روستای تفیه، کدخدای حور بوده و مرحوم «میرمحسن موسوی» بزرگترین ریش سفید بود ولی بعد از عزیمت و اسکان در روستای تفیه فرزند ارشد میرمحسن به نام «میرکاظم» این سمت(کدخدای) را دریافت کرد و با عملکرد بسیار دقیق و عدالت خواهانه خویش حتی در شهرستان اردبیل هم مشهور شد و نام نیک از خود به جای گذاشتهاست.
بعد از مدتی سمتی با نام انجمن(انجومان) هم اضافه شده این سمت به تنی چند از اهالی به نامهای مرحوم میرعبدالله موسوی. اسداله فعال و میرسلام مرادی داده شده است تا اینکه بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی این تشکیلات جایش را به شورای اسلامی داد و از خاندان موسوی و مرادی در تمام ادوار شورا حضور دارند.
امکانات روستا
روستا از سال 1378 برق دارد سال 1393 گاز و سال 1380تلفن و دارای لوله کشی آب است. منبع تامین آب شرب اهالی تفیه چشمههای اطراف روستاست و کشاورزی آن از قنات و رودخانهها تامین میشود.
مدرسه روستا به همت و تلاش اهالی در سال 90ساخته شده است. سال 93 به همت دو تن از خیرین روستا (ظامی متدین – سید مصطفی سیدی) و یک نفر غیر بومی (عبدانور احمدی) مدرسه ابتدایی روستا ساخته شد. روستا دارای نانوایی صنعتی است که با مدرن ترین سازهها ساخته شده نانوایی با این کیفیت به هیچ وجه صرفه اقتصادی ندارد و صرفا برای خدمت به مردم روستا ساخته شده است.
چشمههای روستا
در این روستا چشمههایی وجود دارند که منشا حیات هستند.«یوخاری بولاغ» که در وسط روستا و سر راه اصلی واقع شده است و اکثرا از اطراف استان برای بردن آب آنجا به روستا میآیند.
چشمه «شیرشیر» که از قدیم الایام از آب آن برای آسیابهای محلی استفاده میشده است.
چشمه «داشلی گوزه» که عمده آبهای زراعی روستا از این چشمه تأمین میشود.
طبیعت روستا
این روستا در مجاورت کوههای متعدد واقع شده است که معروفترین آنها عبارتند از:
کوه قیصر(قصیر داغی)، «علی حسن یوردی»، «دیب یوردی»، «چاپپار یوردی»، «حامار یوردی» و «موزه تپه سی» است.
در قسمت پایین روستا غاری معروف به «شاهوردی کهولی» وجودارد که در ورودی و راه اضطراری برای خروج وجود دارد که از نظر گردشگری حایز اهمیت است.
مشکلات روستا
به گفته رئیس شورای اسلامی روستای تفیه نیمه اول سال در قسمت بالا دست روستا با مشکل کمبود آب مواجه است.
«سید حسن موسوی » افزود: آنتن دهی ضعیف تلفن همراه و مشکل ارتباط اینترنت از دیگر مشکلات اهالی روستا به خصوص جوانان است.
وی با بیان اینکه روستا در مسیر سیل واقع شده و هر لحظه روستا تهدید میشود اظهار کرد: درخواست احداث سد معیشتی را دادیم تا آبهای فصلی مهار شود.
موسوی افزود: پلهای روستا همه به همت اهالی ساخته شده اند. وی اظهار کرد: اهالی روستا با وجود اینکه کشاورزی شغل اصلی آنان است اما با کمبود اراضی زیر کشت مواجه هستند ضمن اینکه هیچ مطالعه در جهت کشاورزی اصولی و صنعتی صورت نگرفته است و و راههای بین اراضی هم مشکل دارد.
رئیس شورای اسلامی روستای تفیه از بیمه محصولات کشاورزی نیز گلایه داشت. وی گفت: خسارتهای صد درصدی کشاورزان پرداخت نمیشود به طوری که هزینه بیمه 100 هزار تومان شده اما فقط 120 هزار تومان خسارت گرفتیم. وی بیان کرد: کمبود مشاغل مناسب و نبود تعاونی روستایی باعث شده است جوانان به حاشیههای شهرهای بزرگ مهاجرت کنند.
موسوی با اشاره به مشکل رفت و آمد دانش آموزان به مدرسه گفت: دانش آموزان مشکل سرویس ایاب و ذهاب دارند و مسیر تفیه تا حور را پیاده طی میکنند و سالهای قبل به دلیل اینکه خانوادهها مشکل پرداخت هزینه سرویس داشتن فرزندانشان ترک تحصیل کردند.
وی با بیان اینکه راه روستا بسیار نامناسب است ادامه داد روستای تفیه به دلیل استقرار در مسیر جنگل و دارای بیشترین چشمهها و بلندترین کوهها ،بهترین موقعیت سرمایه گذاری و جذب گردشگر است.
موسوی در آخر از مردم تفیه تشکر کرد و ادامه داد مردم تفیه جزو بی نظیرترین مرمانی هستند که در تمام عرصهها با ما همکاری داشته اند و همه مردم در کارها مشارکت صدرصدی دارند حتی در مواقعی هم که موافق نیستند با مسائل کنار میآیند.