امروز دکتر سیروس پیله رودی از میان ما رخت بر بسته است.بزرگمردی که عمرخود را در نظام شبکه بهداشتی کشور سپری کرد. تفکر سازمان یافته و اندیشه منسجم ، و پشتکار و پایمردی وی در پیگیری اصول و محورهای نظام شبکه، در تثبیت و نهادینه شدن این نظام در ساختار اجرایی کشور نقش تعیین کننده داشته است. او و دیگر همفکران و همکارانش، در واقع عمری پر برکت را سپری کرده اند چراکه حاصل آن پی ریزی ساختاری کارآمد و تأثیر گذار در کشور بوده است.ساختاری که طی سی و سه سالی که از عمر آن می گذرد، جان ده ها هزار نفر را نجات داده است و از معلولیت و ازکار افتادگی صدها هزارنفر ممانعت کرده است.
دکتر پیله رودی جریان تدوین و شکل گیری شبکه های بهداشتی و درمانی کشور در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی را به چهار دوره تقسیم می کند :
1- دوره اول از سال 1358 بلافاصله پس از پیروزی انقلاب ؛ برای بازشناسی ساختار و وظائغ وزارت بهزیستی وقت : در این دوره کمیته هایی برایبررسی اولیه برنامه ها و تشکیلات وزارت بهداری تشکیل می شود. دکتر پیله رودی، شرکت کنندگان در این کارگروه را وزیر(دکتر هادی منافی)؛ معاون بهداشتی وقت ( دکتر علیرضا مرندی) ؛ دکتر محمدرضا کلانتر معتمدی؛ دکتر محمدعلی فیاض بخش ( رئیس سازمان بهزیستی و شهید در هفتم تیر ماه 1360 در حزب جمهوری اسلامی)؛دکتر غلامحسین نیک نژاد( معاون دارو) ؛ و آقای کمال مرتضوی (معاون اداری و مالی) برمی شمارد. وی سپس تشکیل شورای بررسی برنامه ها و تشکیلات از شهریور 1359 و ایجاد 4 کار گروه با بکارگیری بیش از 120نفر از کارشناسان و متخصصان زبده کشور جمعا به مدت 20 ماه را ذکر میکند که حاصل کاری مرکب از چهار گزارش جامع از شناخت وضع موجود و تبیین راه حل های استراتژیک داشته است. معذلک دکتر پیله رودی متذکر می شود درتدوین این گزارش ها به دلیل تنگی وقت تدوین و تکمیل استاندارد ها میس نگردید و از آموزش نظام اجرایی و روش های انجام و پیاده سازی غفلت شد.
2- دوره دوم به مدت 9 ماه ازابتدا تا دیماه1360 در اوج حملات عراق و آغاز جنگ تحمیلی و علیرغم آشفتگی های اجتماعی، روانی و اداری فراوان، کار تدوین وظائف تفصیلی ضوابط،ارتباط واحدها و رده های نیروی انسانی مورد نیاز، استاندارد های تربیت نیروی انسانی و خدمات و واحدهای اجرایی ارائه کننده خدمات، در دستور کار قرار گرفت. دکتر پیله رودی دستاورد مهم این دوره را تعیین مقیاس شهرستان به عنوان واحد جغرافیایی ارائه خدمات بیان می دارد و این دستاورد را نقطه عطفی برای شکل گیری مراکز بهداشت شهرستان به عنوان ساختار مدیریت و راهبری محیطی نظام بهداشت و درمان ، تحلیل می نماید.
3- وی دوره سوم شکل گیری نظام شبکه را دوره تلاش برای دستیابی به آخرین اطلاعات منطبق با واقعیات محلی بر می شمارد. و روش بکار رفته را فراخوان کارکنان با سابقه خدمت طولانی و شناخت از مناطق روستایی شهرستان محل خدمت خود، بیان می دارد. دکتر پیله رودی این مرحله کار را سخت ترین و طاقت فرسا ترین مرحله سازماندهی شبکه بر می شمارد؛ نه از جهت سختی و مشکلات؛ بلکه از نظر شماتت ها و عدم حمایت اداری و سرزنش کسانی که کار را غیر ممکن و بیهوده تلقی می کنند. لیکن اراده و پشتکار این بزرگمردان بر مشکلات راه غلبه می یابد.
در این دوره شرح عملیات و برآورد اعتبارات مورد نیاز صورت پذیرفته ، و متعاقبا" در مجلس بودجه مورد نیاز طی ردیف 129018 با اعتباری به میزان 250 ملیون تومان در بودجه سال 1364 تصویب شده و به دولت ابلاغ می شود. وی بیان می دارد که این دوره از ادیبهشت 1361 تا اسفند 63 درپی سه سال تلاش بی وقفه، دوره ای سخت و طاقت فرسا بوده که عاقبت خوشی یافت.
4- دکتر پیله رودی دوره چهارم را را از فروردین 64 با تشکیل ستاد اجرایی پیاده سازی و سپس ستاد گسترش شبکه ، طبقه بندی می نماید . دوره ای که هنوز هم ادامه دارد و « باشد که برقرار بماند»
تجربه شکل گیری نظام شبکه بهداشت کشور، نه تنها برای دست اندکاران نظام سلامت، بلکه برای همه علاقه مندان به توسعه ملی، تجربه ای ارزنده و ارزشمند است. تجربه ای که هم متضمن یک انتخاب درست ؛ و « استراتژی » صحیح بود و هم چگونگی پیاده سازی را در نظر گرفته بود. بیاد آوریم که تجارب گسترده برنامه ریزی در کشورهای توسعه نیافته این نکته مهم را در بر داشته که در این کشور ها مهمتر از اینکه چه کار بکنیم، این است که چگونه کاری را انجام دهیم.
دکتر سیروس پیله رودی و همکاران ارجمندشان به مثابه روشنفکران فرهیخته متعهدی هم استراتژی درست را انتخاب کردند و برای تصمیم گیری مسئولان کشور آماده ساختند، و هم از چگونگی اجرا غفلت نکردند و شیوه های پیاده سازی این استراتژی را عملیاتی کردند. نهایتا" هم با پیگیری و استقامتی وصف ناشدنی این نظام ارزشمند را پیاده کردند و بر اجرا نظارت کردند تا به اهداف طراحی شده دست یابد و دستاوردهای ارزنده خود را به ظهور برساند.
تلاش، پایمردی، استقامت، پشتکار، انسجام فکری، از خودگذشتگی، آرمانگرایی؛ مردم محوری و عشق به روستائیان و مستضعفان ، آموزه پایدار و یادگار دکتر پیله رودی و همفکران ایشان در نظام بهداشت کشور است تا شاگردان وپیروان، ادامه دهنده و استمرار بخش دستیابی به دستاوردهای این راه باشند.
خداوند روح مرحوم دکتر پیله رودی را مشمول آمرزش و غفران خود قرار دهد و سایه همفکران و همکاران ارزنده ایشان را برما و نعمت حضور آنان را بر ملت ما مستدام فرماید....انشاء الله
اسامی کتابهایی که به قلم دکتر سیروس پیله رودی انتشار یافته
کتاب تحلیل هزینه: برنامه توسعه مدیریت مراقبتهای اولیه بهداشتی
کتاب برنامه توسعه مدیریت مراقبتهای اولیه بهداشتی: حل مساله
کتاب شبکه بهداشت و درمان شهرستان
کتاب خدمات ادغام یافته و روشی برای براورد نیروی انسانی
کتاب برنامه توسعه مدیریت مراقبتهای اولیه بهداشتی: ارزیابی نیازهای بهداشتی جامعه و پوشش
کتاب دانستنیهایی در زمینه بودجه و روشی برای محاسبه بهای تمام شده واحد خدمت در خدمات ادغام یافته
کتاب شبکه بهداشت و درمان شهرستان
کتاب شبکه بهداشت و درمان شهرستان
یادداشتی از دکترواعظ